Voedingsadviezen tijdens chemotherapie

Kanker en behandelingen zoals een chemo-, radio-, hormoon- en/of immunotherapie, vergen veel van uw lichaam. Met een goede conditie bent u beter in staat om de behandelingen goed te doorstaan, is de kans op complicaties en bijwerkingen van de behandeling kleiner en gaat het herstel makkelijker. Hiervoor is het van belang dat uw spieren goed op peil blijven of toenemen. Met meer spieren heeft u meer spierkracht en daarmee bent u fitter en in een betere conditie. Voor een gezonde spieropbouw zijn trainingen en goede eiwitrijke voeding belangrijk. Beweging en voeding versterken elkaars werking. Eiwitten zitten in melkproducten, kaas, vlees, vis, ei, sojaproducten, noten en peulvruchten.

Verandering van smaak komt vaak voor bij kanker. Het kan komen door de ziekte zelf of door de behandeling. Zo kan door chemotherapie de voeding bitter of naar metaal gaan smaken of helemaal geen smaak meer hebben. In veel gevallen is de verandering tijdelijk, maar het kan helaas ook langdurig en soms permanent zijn.

Reuk en smaak gaan samen. Als uw reuk verminderd is, proeft u veel minder. Het kan ook zijn dat uw reuk veranderd is en u dingen anders ruikt dan u voor de ziekte deed. Ook hierdoor kan aversie tegen eten ontstaan en dat kan erg frustrerend zijn.

Als u een vieze smaak heeft of uw smaak grotendeels verloren bent, kan het eten u tegen staan. Toch is het belangrijk om voldoende te blijven eten, zodat u zo fit mogelijk bent om de behandelingen aan te kunnen. Bij weerzin tegen vlees helpt het soms de vleesgerechten te combineren met iets friszoet, zoals cranberrycompote, appelmoes of perzik. Probeer vlees te marineren met vruchtensap, zoete wijn of pruimen. Wanneer vlees niet gaat, is het beter om vleesvervangers te gebruiken. Vervang vlees door vis, ( koude) kip, vleeswaren, kaas, een ei gerecht of vegetarische producten of verwerk vlees door soepen, salades en ragout.

Tijdens de behandeling voor kanker kan het gebeuren dat u bepaalde smaken opeens lekker vindt die u normaalgesproken nooit lekker vond. Andersom kan dit ook gelden: producten die u altijd lekker vond, smaken u nu misschien niet meer. Ook kan de smaakvoorkeur snel wisselen, waardoor het eten dat u nu niet smaakt een volgende keer wel weer lust. Het is dus goed om verschillende gerechten te blijven proberen.

Supplementen met visolie lijken de werking van sommige soorten chemotherapie tegen te werken (vooralsnog alleen Irinotecan en platina bevattende chemotherapie zoals Cisplatin, Carboplatin en Oxaliplatin. Het advies is daarom om een heel korte periode, dat wil zeggen alleen 24 uur voor en 24 uur na het moment dat de chemotherapie wordt toegediend, geen visoliesupplementen te gebruiken. Dit advies wordt aangehouden om geen onnodige risico’s te lopen.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat grapefruit negatieve effecten kan hebben op chemotherapie. Dat komt omdat deze vruchten stoffen bevatten die ervoor zorgen dat de chemotherapie niet goed wordt afgebroken door het lichaam. Welke stoffen dit precies zijn is nog onduidelijk. Wat wel bekend is, is dat de stoffen ongeveer vier uur na het drinken van een glas grapefruitsap beginnen te werken en dat het effect gemiddeld 24 uur aanhoudt. Dit betekent dat het verstandig is om minstens 24 uur voor de chemotherapie geen grapefruit (sap) of meer te eten of te drinken. Aangezien de chemotherapie nog een tijd doorwerkt nadat het is toegediend, is het verstandig om ook ongeveer een maand na de chemotherapie geen grapefruit te nemen.

Pomelo, ugli, mineola, tangelo en de zure sinaasappel (ook wel Sevilla sinaasappel genoemd) zijn kruisingen van grapefruit met een andere citrusvrucht. Het advies is dan ook om deze varianten ook niet te nemen rondom chemotherapie.

Het is niet aan te raden om tijdens uw behandeling voedingssupplementen te gebruiken. Vitamine-en mineralensupplementen kunnen namelijk de werking van bestraling en chemotherapie tegengaan.

Wij raden u dan ook aan om alleen supplementen te gebruiken als u een tekort hebt aan vitamines en/of mineralen. Maar gebruik tijdens chemotherapie of radiotherapie geen voedingssupplementen zonder dit met uw behandelend arts of diëtist te bespreken.