Onderzoek wijst uit: online therapie helpt tegen vermoeidheid bij sarcoïdose

Patiënten met de ontstekingsziekte sarcoïdose zijn gebaat bij online cognitieve gedragstherapie, gebaseerd op mindfulness. De therapie vermindert vermoeidheid, het meest belastende symptoom van sarcoïdose. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van Zuyderland Medisch Centrum, Erasmus MC, St. Antonius Ziekenhuis en het Helen Dowling Instituut.

‘Ons ziekenhuis leende zich goed voor deelname aan dit onderzoek, omdat we hier relatief veel patiënten met longaandoeningen zoals sarcoïdose behandelen,’ legt longarts dr. Rémy Mostard uit, die vanuit Zuyderland dicht betrokken was bij het onderzoek. Sarcoïdose is een vrij zeldzame ziekte waarbij ontstekingen ontstaan in verschillende organen en weefsels. Bijvoorbeeld in de longen, ogen, huid of het hart. Veel sarcoïdose-patiënten ervaren vermoeidheid en dat wordt vaak gezien als het meest belastende symptoom van de ziekte.  ‘Die vermoeidheid beperkt het dagelijks leven van die mensen enorm, zegt dr. Mostard. ‘Deze wetenschappelijk getoetste behandeling neemt die klachten niet helemaal weg, maar het leert mensen om er beter mee om te gaan. En dat is echt een grote vooruitgang.’

Online aandachtgerichte cognitieve therapie
Aan deze studie deden 99 patiënten met sarcoïdose mee. Ze werden willekeurig verdeeld in twee groepen: 52 mensen volgden de online aandachtgerichte cognitieve therapie en 47 mensen kregen gebruikelijke zorg. De online therapie is ontwikkeld door het Helen Dowling Instituut, een GGZ-instelling gespecialiseerd in online behandelingen, die speciaal ontwikkeld zijn voor mensen met ernstige vermoeidheids- en of angstklachten. De online aandachtgerichte cognitieve therapie bestaat uit een programma van 12 weken waarin patiënten in een dagboek reflecteerden op hun gevoelens van welzijn, stress en vermoeidheid. Ook werd ze gevraagd zes dagen per week 30 minuten per dag onder andere mindfulness-oefeningen en ademhalingsoefeningen te doen en hun ervaringen vast te leggen.

De resultaten: minder angst, minder stress
Vergeleken met de mensen die geen therapie volgden, hadden de patiënten die het programma volbrachten daarna aanzienlijk minder last van vermoeidheid. Ook hadden ze minder angst, stress en depressieve klachten en een verbetering van hun kwaliteit van leven. De verbeteringen waren 12 weken na afronding van de therapie nog steeds aanwezig.

Gepubliceerd in The Lancet
De resultaten van deze nieuwe studie zijn recent gepubliceerd in het gerenommeerde tijdschrift The Lancet Respiratory Medicine. Daarin wordt nog eens onderstreept dat een online vorm van therapie echt verlichting kan bieden en de vermoeidheid aanzienlijk vermindert. Voor vermoeidheid door de ontstekingsziekte sarcoïdose was eerder nog geen bewezen effectieve behandeling, hoewel er enkele studies zijn waaruit blijkt dat fysiotherapie of bepaalde medicatie, zoals methylfenidaat of lage dosering dexamethason, zinvol kan zijn.

Erkenning
‘Dat patiënten deze therapie online kunnen volgen, biedt veel praktische voordelen’, benadrukt dr. Mostard. ‘En nu de therapie effectief bewezen is, wordt de behandeling ook door bijvoorbeeld zorgverzekeraars erkend en vergoed. En hierdoor kunnen medisch specialisten van onder andere Zuyderland nu, nog meer dan voorheen, gaan verwijzen naar het Helen Dowling Instituut.’

Deze studie is deels mogelijk gemaakt door een subsidie van de Sarcoïdose Belangenvereniging (www.sarcoidose.nl)

Bron foto boven: Dokter.nl