Grote verandering binnen de GGz in Zuid-Limburg

Vanaf vandaag vindt er een grote verandering plaats binnen de geestelijke gezondheidszorg in Zuid-Limburg. Tien zorg- en welzijnsorganisaties gaan aan de slag met het verkennend gesprek. De afgelopen maanden zijn 28 medewerkers van Mondriaan, Zuyderland, LEVANTOgroep, Summa, Incluzio, MET ggz, Lionarons ggz, Mens ggz en Mik-PIW getraind als vraagverkenner. Op het voeren van een ander gesprek met huisarts en hulpvrager: wegblijven van symptoombestrijding door goed te luisteren naar de echte vraag, zodat mensen op de juiste plek terechtkomen voor hulp.

Het roer moet om binnen de ggz. In Zuid-Limburg is de situatie urgent. Duizenden mensen staan in deze regio op de wachtlijst voor volwassenenzorg. Daarom hebben we de handen ineengeslagen. Het doel: het verkorten van de wachtlijsten via betere regionale samenwerking, zodat de ggz toegankelijk blijft voor mensen die dat nodig hebben. “De insteek is de hulpverlening reorganiseren”, aldus Roger Bastiaens, manager ggz bij huisartsen-ondersteuningsorganisatie Meditta. “De samenwerkende organisaties hebben daarvoor het uniform instroommodel mentale gezondheid ontwikkeld. Kern van dit model is dat de hulpvrager in plaats van direct een doorverwijzing naar de ggz te krijgen, eerst een aantal stappen doorloopt waarbij samen breed wordt gekeken naar wat nodig is. De eerste stap is het voeren van een ander gesprek: het verkennend gesprek.”

Het verkennend gesprek
Bij het verkennend gesprek sluiten naast de hulpvrager ook een vertegenwoordiger uit de ggz en het sociaal domein aan. Het sociaal domein gaat over hulp en ondersteuning van mensen die dat nodig hebben, zoals zorg voor ouderen, hulp bij het vinden van werk, en steun voor gezinnen. Gemeenten zijn meestal verantwoordelijk hiervoor.

“In het verkennend gesprek luisteren we vooral naar de hulpvrager”, geeft Ineke Swinkels aan. Ineke gaat als sociaal psychiatrisch verpleegkundige van Mondriaan verkennende gesprekken voeren. “We focussen niet meer op een ziektebeeld, op wat er psychiatrisch aan de hand kan zijn. In plaats daarvan vragen we aan de hulpvrager wat er aan de hand is en waar wij kunnen helpen. We zetten mensen in hun eigen kracht en maken hen eigenaar van hun probleem. Wij kijken mee en waar nodig regelen we hulp. Dat kan binnen de ggz, het sociaal domein of op een ander gebied zijn. En soms blijkt hulp van buitenaf helemaal niet nodig.”

Het verkennend gesprek vindt plaats vóór de verwijzing naar een ggz-behandeling. Hierin wijken we af van andere regio’s, waar het verkennend gesprek pas na de doorverwijzing plaatsvindt. In die zin verschuiven we een deel van het werk van de achterkant (ggz) naar de voorkant (huisarts in samenspraak met hulpvrager, sociaal domein en ggz). Omdat de vraag niet alleen eerder in het proces maar ook beter wordt beantwoord, is de verwachting dat uiteindelijk minder mensen aankloppen bij de (specialistische) ggz. En degenen die wél doorstromen, komen meteen op de goede plek terecht.

Vijfhonderd gesprekken
Op dit moment is er financiering voor vijfhonderd vraagverkennende gesprekken. Het uiteindelijke doel is om jaarlijks ruim 12.000 verkennende gesprekken te voeren.

Meer informatie
Meer informatie over het uniform instroommodel, het verkennend gesprek en het samenwerkingsverband vind je op de nieuwe website www.uimzl.nl.