‘Vol overgave genieten van de tijd die me nog rest’
Caroline Steenwijk
Palliatieve Zorg‘Vol overgave genieten van de tijd die me nog rest’
In februari 2019 hoort Caroline Steenwijk (64) van haar arts, dat de longkanker mét uitzaaiingen is terug gekomen. Deze keer kiest ze niet meer voor intensieve behandelingen, maar voor een palliatief traject. Dat traject is niet gericht op levensverlenging, maar op verlichting van symptomen zoals pijn en stress. Kwaliteit van leven staat op de eerste plaats. Caroline doet er alles aan om de tijd die haar rest, zo bewust mogelijk te leven en vooral te genieten. Ze heeft een steevast vertrouwen in haar geloof waar ze veel kracht uit put en waar ze zich door laat leiden.
Caroline: ‘De laatste scan laat 20 uitzaaiingen in mijn hersenen zien. Als een van de tumoren ergens op gaat drukken, kan er een belangrijke verandering ontstaan, zoals uitval of gezichtsverlies. Daarom ben ik bezig met het inpakken van mijn tas voor het Hospice, want ik wil goed voorbereid zijn. Ik heb alles geregeld, het hospice waar ik naar toe wil, adressenlijsten, mijn uitvaart en waar mijn bezittingen naartoe gaan als ik er niet meer ben. Het is immers mijn leven en dus voel ik dat als mijn verantwoordelijkheid. Duidelijkheid is ook erg belangrijk in deze fase, iedereen die me thuis bezoekt krijgt een korte instructie. Als er iets gebeurt, weet diegene wat te doen. Eerst de huisarts bellen en vragen om advies. Verder is het heel erg belangrijk dat iedereen weet dat ik een niet reanimeer penning draag.’
Contact met dierbaren is voor Caroline erg belangrijk evenals haar grote hobby om gezond en vooral samen met mensen eten. Ook geniet ze van de kleine dingen in het leven. Als voorbeeld noemt ze de herfst die de bladeren aan de bomen goud kleurt en daarna naar beneden laat dwarrelen. Dit seizoen sluit voor haar mooi aan in haar laatste fase van loslaten.
‘Ik ben geen doemdenker en vraag niet aan God waarom mij dit overkomt, want waarom zou het mij niet overkomen? Belangrijker is om naar de gevolgen te kijken en de verantwoordelijkheid te nemen voor mijn eigen leven. Ik zorg dat mijn vitaliteit zo goed mogelijk blijft door nagenoeg plantaardig en ongeraffineerd te eten. Hierbij hanteer ik de 80-20% regeling, 80% van al het goede en 20% ruimte voor een kroketje of een glaasje wijn. Ik zorg voor voldoende beweging, mediteer twee keer per dag, bid iedere dag en blijf positief denken. Ik kijk ook naar mijn emoties en ben bezig met zaken die ik nog op wil lossen, voordat ik sterf.’
Als Caroline in november 2014 de eerste keer hoort dat ze longkanker met uitzaaiingen heeft, vertelt de arts dat haar levensverwachting enkele weken is. ‘Ik was een happy smoker en natuurlijk ‘weet je dat roken dodelijk kan zijn’, voor zover je daar op dat moment als verslaafde bewust mee om kunt gaan. Ik had altijd een beeld voor me dat ik de doodskist inging met in het deksel een gaatje waar een sjekkie uitsteekt.’
Ondanks haar situatie is Caroline vrolijk en humorvol. ‘Een kist met een gaatje…, ik kan er nu om lachen. Waar ik niet om lach is wat mijn longen te verduren hadden en nog hebben. Ik had er géén idee van hoe verslavend en kwalijk roken is. Dat is me de afgelopen jaren pas duidelijk geworden en daar wil ik iedereen voor waarschuwen. Uit onderzoek blijkt dat de behandeling bij longkanker 33% meer kans van slagen heeft als je stopt met roken vóór de behandeling start. Tijdens een meditatie, waarbij ik mijn longen visualiseerde, werd me duidelijk dat ik twee mogelijkheden had: stoppen met roken en me laten behandelen of doorgaan met roken en me niet laten behandelen. Ik koos voor behandeling, rookte mijn laatste sigaret en leefde nog 5 jaar.’
‘Mijn hele leven heb ik altijd met veel plezier in dienst gestaan van andere mensen. Ik ben verpleegkundige, natuurgeneeskundige, heb gewerkt in de palliatieve terminale zorg, in veel bestuursfuncties en in het vrouwenwerk. Een therapeut zei, toen ik ziek werd, dat het nú tijd werd om voor mezelf te gaan zorgen.’ Glunderend vertelt Caroline verder. ‘Dat heb ik gedaan. Dat was behoorlijk wennen, maar het voelde heerlijk. Ik leerde wat voor mij belangrijk is in het leven qua grenzen en hobby’s en leerde balans te brengen in mijn dagelijkse energieverdeling tussen ontspanning en inspanning.’
Tranen springen in haar ogen als ze vertelt over haar in 1999 overleden echtgenoot, het afscheid en hoe ze als weduwe alleen verder ging. ‘Na zijn overlijden werd ik me pas ervan bewust met hoeveel ‘draadjes’ ik verbonden was met mijn geliefde. Opeens was hij er niet meer en dat verdriet is niet te beschrijven. Het heeft heel lang geduurd voordat ik dit een plek kon geven.’
‘Ik put mijn kracht uit het vertrouwen op God. Pijn zie ik als loutering en ook dat er altijd kracht naar kruis is. Ik vecht niet tegen mijn ziekte, maar ga met de stroom mee van wat er op mijn pad komt. Omdat ik me overgeef, kan ik genieten. Dit is mijn lot en ik ben er zelf verantwoordelijk voor, hoe ik er mee omga. Ik denk ook na over de verwachtingen die ik heb als ik doodga. Hoe voelt doodgaan? Waar kom ik terecht? Ik zie mezelf dan als een heel klein mens die in een immens sleutelgat staat van een deur in het heelal. Ik kijk naar de wondere wereld die zich achter de deur bevindt. Mijn leven is een groot interessant groeiproces en ook na deze laatste fase gaat dat gewoon door.’